گان جراحی چیست و چه کاربردی دارد ؟
انواع گان ها
ما به طور کلی دو نوع گان داریم: گان های یکبار مصرف و گان های چندبار مصرف
- گان یکبار مصرف: مزیتی که این گان ها دارند این است که بسیار سبک هستند و پوشیدن این گان ها برای جراح خیلی راحت است. و این گان ها با اتیلت اکساید یا گاما استریل شده و بدون بافت هستند. و از آن جایی که یکبار مصرف هستند پس از استفاده دور انداخته می شوند. مسئله ای که وجود دارد این است که این گان ها تاریخ انقضاء دارند و اگر 2هفته از تولید آن ا بگذرد دیگر قابل استفاده نیستند.
- گان های چند بار مصرف: این گان ها در مقابل گان های چندبار مصرف هستند و هر بار که پزشک و کادر اتاق عمل از این گان ها استفاده میکنند، این گان ها دوباره شستوشوی داده می شوند و استریل می شوند و دوباره مورد استفاده قرار می گیرند. این گان ها معمولاً از جنس پنبه یا پلی استر می باشند. وجود تار و پود در پارچه ای که به عنوان پارچه ی گان استفاده می شود خیلی مناسب نیست. زیرا در بین تار و پود ها فضایی به وجود می آید که امکان حضور و رشد میکروارگانیسم ها وجود دارد. پس بهتر است که بافت پارچه گان به صورت تار و پود نباشد.
- در تهیه ی گان ها باید به یک سری از مسائل توجه شود:
مورد اول راحتی گان است. چون ممکن است یک پزشک ساعت ها در اتاق عمل مشغول به جراحی باشد و در نتیجه راحتی و سبک بودن آن گان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مورد بعدی این است که هوا باید از گان عبور کند چون کادر اتاق عمل ساعت های زیادی را از گان استفاده میکنند و اگر گان توانایی انتقال هوا را نداشته باشد باعث میشو افراد عرق کنند و حس نا خوشایندی داشته باشند. از طرفی میزان آلودگی زیست محیطی گان ها باید حتماً بررسی شود چون روزانه تعداد زیادی از گان های یکبار مصرف استفاده می شود و دور انداخته می شود. پس باید مراقب بود تا خطرات جدی محیط زیستی به همراه نداشته باشد. مسئله مهمی که درباره گان ها وجود دارد میزان نفوذ میکروارگانیسم به گان است. گان ها از نظر هزینه ای که برای تولید و استریل کردن آن ها می شود باید بررسی شوند چون روزانه تعداد زیادی گان استفاده می شود و نباید هزینه خیلی زیادی برای بیمارستان و مراکز بهداشتی داشته باشد. - رنگ گان ها
در اوایل گان ها را به رنگ سفید می ساختند. و از آن جایی که فضای اتاق عمل هم سفید بود این امر باعث اذیت شدن چشم های کادر اتاق عمل می شد. و برای همین تصمیم گرفتند گان های اتاق عمل را با رنگ های دیگری بسازند که امروزه گان ها به رنگ های سبز، خاکستری روشن و آبی روشن دیده می شوند. در کل رنگ گان موضوع مهمی است چون بینایی و دید پزشک را تخت تأثیر قرار می دهد. مثلاً رنگ های سبز و آبی دید جراح را تقویت می کند. پس همه افراد حاضر در اتاق عمل باید گان های استریل با رنگ های مشخص را بپوشند تا افراد استریل از غیر استریل مشخص شود.
چند نکته درباره گان ها
گان ها در پک های جراحی که در اتاق عمل وجود دارد هستند. این پک ها تا 3 سال تاریخ مصرف دارند و اگر جراح متوجه شدی که یک پک قبلاً باز شده یا پاره شده اصلاً نباید از آن پک استفاده کند. باید علاوه بر گان هایی که در پک هستند یک سری گان به صورت جداگانه وجود داشته باشد که اگر یکی از گان های درون پک قبل از استفاه غیر استریل شد گان اضافی وجود داشته باشد. نکته دیگری که در انتخاب گان وجود دارد این است که گان ها باید در مقابل شستوشوی روزانه و با مواد شیمیایی قوی مقاومت بالایی داشته باشند و خراب نشوند و رنگ خود را از دست ندهند. در واقع گان های جراحی باید ضد آب ژاول باشند.
نحوه پوشیدن گان در اتاق عمل
نحوه پوشیدن گان بسیار مهم است. چون اگر گان درست پوشیده نشود ممکن است استریل بودن آن از دست برود و غیراستریل شود و مجبور شویم از گان دیگری استفاده کنیم. زمانی که پک جراحی را باز می کنیم با به صورت زیر عمل کنیم:
1.گان را از قسمت داخلی گردن بلند میکنیم و بالا نگه می داریم.
2. زمانی که گان را بالا نگه داشته ایم نباید خیلی در هوا تکان دهیم.
3.دست ها را داخل آستین های گان می بریم و آن را می پوشیم.
4.و در آخر افراد حاضر در اتاق عمل بند گان را از پشت برای ما می بندند.
گان های جراحی سایز ها و انواع مختلفی دارند.
اولین نوع گان جراح یکبار مصرف استریل ساده است. که جنس آن از نوع اس.ام.اس است.
نوع دوم گان جراح تقویت شده استریل است. که جنس آن از نوع اس.ام.اس است و با پلی اتیلن تقویت شده است.
نوع سوم گان جراح تقویت شده جاذب که جنس آن اس.ام.اس است و پارچه 3لایه جاذب خون و آب است.
نوع چهارم گان جراح تقویت شده جلو و آستین استریل است. که جنس آن اس.ام.اس و پارچه 3 لایه جاذب آب و خون است.
کیفیت گانی که انتخاب میکنیم به نوع عمل جراحی مربوط است.
به طور کلی گان باید سه ویژگی اصلی سبکی بودن و استفاده راحت و استریل بودن را داشته باشد تا هم برای پزشک و کادر درمان راحتی و هم سلامتی و عدم آلودگی را برای بیمار به دنبال داشته باشد.
گان و شان جراحی به نوعی لباس گفته میشود که تمامی سطوح بدن را پوشش میدهد. به احتمال زیاد در محیطهای بیمارستانی و حتی در فیلم ها مشاهده کردهاید که پزشکان، عموما در اتاق عمل، لباسی یک تکه میپوشند، این لباسها همان گانهای جراحی هستند. همچنین گان پزشکی به صورت گان کلاه شلوار نیز موجود است که به این نوع گانها، لباس یکبار مصرف ام آر آی یا لباس یکبار مصرف تصویربرداری گفته میشود.
امروزه با توجه به شیوع ویروس منحوس کرونا، از گانهای پزشکی در مراکز بهداشتی و درمانی مورد استفاده قرار میگیرد. هدف و کاربرد اصلی گانها این است که در مقابل نفوذ ویروسها کاملا مقاوم بوده و باعث میشود لباس زیرین فرد آلوده نشود. در نتیجه به کمک این لباسها، احتمال انتقال یافتن ویروسها به حداقل میرسد.
انواع گان پزشکی
به طور کلی دو نوع گان توسط شرکتهای تولید و پخش البسه بیمارستانی ، تولید میشود که به شرح زیر است:
- گانهای یکبار مصرف
- گانهای چند بار مصرف
- گان چند بار مصرف
گانهای چند بار مصرف به گانهایی گفته میشود که پس از استفاده پزشک و کادر درمان، شسته شده و استریل میشود و دوباره میتوان از آنها استفاده کرد. این گانها از جنس پلی استر و پنبه بوده و پس از شستوشو بافتهای آن از هم گسسته و جدا نمیشوند. همچنین وجود تار و پود در پارچه برخی از گانها احتمال انتقال میکروارگانیسمها را بالا میبرد زیرا فضایی بین تار و پودها وجود دارد.
مطلب پیشنهادی: خرید روپوش پزشکی
گان یکبار مصرف
این گانها بسیار سبک بوده و پوشیدن آنها برای کادر درمان بسیار راحت است. این گانها با اتیلت اکساید استریل شده و بدون بافت هستند. به دلیل اینکه یکبار مصرف هستند، پس از استفاده دور انداخته میشوند. گفتنی است که این گانها تاریخ انقضاء دارند و باید تا دو هفته بعد از تولید استفاده شود و امروزه بیمارستانها برای اینکه هزینهای بابت شستوشو و مواد ضد عفونی کننده ندهند، از گانهای یکبار مصرف استفاده میکنند.
از آنجا که عفونت های بیمارستانی همواره یکی از دغدغه های سیستم درمانی کشور بوده و سهم قابل ملاحظه ای از منابع مالی و انسانی مراکز درمانی کشور را درگیر نموده و نیز باعث افزایش مدت زمان بستری شدن بیمار و بالا رفتن هزینه های درمان می شود ، بدین منظور استفاده از البسه یکبارمصرف بیمارستانی می تواند نقش تعیین کننده ای در پیشگیری و کنترل عفونت ها ایفا نماید.
ویژگی البسه و منسوجات یکبار مصرف در ساختار آنها می باشد. در بافت این پارچه از تار و پود استفاده نشده و الیاف بصورت همگن در کنار هم قرار می گیرند ، همین امر باعث بالا رفتن ضریب بهداشتی در این نوع پارچه نسبت به انواع دیگر منسوجات می باشد. در این نوع پارچه منافذی برای تجمع میکروب وجود ندارد و چون یکبار مصرف است نیازی به شستشو مجدد و استریل شدن ندارد.
گان یکبار مصرف با اتیلن اکساید یا گاما استریل می شوند. کیفیت و جنس گان جراح نسبت به عمل جراحی که قرار است انجام پذیرد انتخاب میشود. عموما از رنگهای سبز و آبی برای گان جراح استفاده میشود. پارچه استفاده شده در گان جراحی بدون تار و پود میباشد وجود تارو پور در گان های پارچه ای باعث تجمع میکرو ارگانیسم ها شده و از استریل صحیح گان جراح جلوگیری می نماید. گان جراح یکبار مصرف علاوه بر سهولت استفاده ،سبک و راحت بودن پوشش آن برای جراح از لحاظ استریل بودن نیز هیچ گونه نگرانی نداشته و حتی زمان جراحی هم بدلیل تا کردن مناسب و حجم کم گان ها و شانها حجم کمتری نسبت به گان های پارچه دارد. تولیدکنندگان گان عموما گان های جراحی را با گرماژهای (وزن و ضخامت پارچه) مختلف در دو سایز L و XL تولید میکنند که برحسب نوع عمل به گان ساده و ضد آب تقسیم میگردد که در گان جراح ضد آب یا لمینه قسمت سینه و آستین گان تقویت شده تا در عمل های جراحی همچون ارتوپدی ،سزارین ،قلبی و … که جزو عمل های سنگین به حساب می آیند از نفوذ مایعات و خون آبه به بدن جراح جلوگیری بعمل آورد
نظری وجود ندارد